To έθιμο της κουλουρούς: Η αληθινή τραγική ιστορία πίσω από την απαγορευμένη αποκριάτικη παράδοση

Στην Πάτρα πάρθηκε μία απόφαση, μετά από αίτημα του Συλλόγου Ψυχικής Υγείας (σ.σ. είχε κατατεθεί το 2015). Συγκεκριμένα, η απόφαση έχει να κάνει με την παύση του εθίμου της Γιαννούλας Κουλουρούς στην Πάτρα. Μάλιστα, ίσως και να καθυστέρησε η κατάργηση του αποκριάτικου εθίμου, καθώς πίσω του υπάρχει μία τραγική, αλλά αληθινή ιστορία.

Η Γιαννούλα Κουλουρού

Η Γιαννούλα η Κουλουρού ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Μια γυναίκα με ελαφριά νοητική υστέρηση, που γεννήθηκε το 1868 στην Πάτρα. Η ίδια ζούσε πουλώντας κουλούρια στους δρόμους. Μεγαλώνοντας δεν είχε να αντιμετωπίσει μόνο τη φτώχεια, αλλά και τον καημό της να παντρευτεί. Στον τελευταίο βρήκε πάτημα μια παρέα Πατρινών για να ξεκινήσει μια κακόγουστη φάρσα σε βάρος της, η οποία πήρε απίστευτες διαστάσεις.

Εκμεταλλευόμενοι την περιορισμένη αντίληψη της γυναίκας, την έπεισαν τον Φεβρουάριο του 1914 ότι θα της βρουν γαμπρό. Η Γιαννούλα ντύθηκε νύφη και άρχισαν να την περιφέρουν στους δρόμους της πόλης. Ένα πλήθος μαζεύτηκε γύρω της και τη χλεύαζε. Την επόμενη χρονιά μάλιστα δύο Πατρινοί μετέφεραν το γεγονός σε μια επιθεώρηση. Ένας άνδρας υποδύονταν τη Γιαννούλα, ο βαυαρικής καταγωγής Εδμόνδος Φυρστ.

Τι έγινε μετά από τέσσερα χρόνια

Η ίδια παρέα κατάφερε ξανά να πείσει τη Γιαννούλα ότι της είχε βρει σύζυγό. Την έντυσε νύφη και με τη συνοδεία ενός μεγάλου πλήθους και με όργανα, η Γιαννούλα έφτασε στην εκκλησία. Έτσι, παραδόθηκε στον υποτιθέμενο γαμπρό. Καθώς η εκκλησία ήταν κλειστή, της είπαν ότι θα αναζητούσαν τους ιερείς για να τους παντρέψουν. Τότε, εμφανίστηκαν δύο άλλοι άντρες, που έπαιζαν τον ρόλο των στρατιωτικών.

Σύμφωνα με το σενάριο της φάρσας πήραν τον γαμπρό που δεν είχε δηλωθεί στα μητρώα αρρένων. Η ίδια παρέα συνέχισε να στήνει φάρσες σε βάρος αυτής της γυναίκας. Η κατάληξη ήταν πάντα η Γιαννούλα να ξεσπά σε κλάματα και να γυρίζει σπίτι ντροπιασμένη.

Η κατάληξη για τη Γιαννούλα Κουλουρού

Σταδιακά η κατάστασή της επιδεινώθηκε και η διαπόμπευση συνεχίστηκε. Αποκορύφωμα ήταν μάλλον ένας γάμος-φάρσα στον οποίο 10.000 άτομα τη συνόδευσαν στο λιμάνι. Η άμοιρη Γιαννούλα πέθανε μέσα στη φτώχεια και τη μοναξιά στη διάρκεια της Κατοχής. Η αληθινή ιστορία της ξεχάστηκε, αλλά πήρε τη μορφή του εθίμου που επιβίωσε έως τις μέρες μας. Ενός εθίμου που εκφράζει το πνεύμα μιας εποχής χωρίς έλεος για τα άτομα με αναπηρίες.

Η αφήγηση της Ματούλας Ζαμάνη για την ιστορία της Γιαννούλας Κουλουρούς και η αφιέρωσή της σε αυτή